EDVJ-2025-05-07-MAN
De mens heeft zichzelf evolutionair vastgezet in de tijdlijn, en is bezig zich te bevrijden
Een manifest voor de volgende stap in menselijk bewustzijn, benieuwd naar deel II? Lees dan: Structurele dissociatie als evolutionaire architectuur
Inleiding:
We leven in een tijd van collectieve verwarring. Oude systemen kraken en schieten tekort, conflicten en oorlogen escaleren, en de menselijke zoektocht naar veiligheid lijkt meer dan ooit uit te monden in angst, controle en geweld. Maar wat als dit geen ontsporing is, maar een noodzakelijke fase? Dit manifest is een oproep tot een radicaal herdenken van wie wij zijn als soort. Niet vanuit cultuur, moraal of spiritualiteit, maar vanuit een evolutionair perspectief dat veiligheid, ego en bewustzijn met elkaar verbindt. Want misschien is het niet degeneratie wat we zien, maar de pijn van een soort die op het punt staat zichzelf te overstijgen.
Het manifest
De mens heeft zichzelf evolutionair vastgezet. Wat ooit onze kracht was: -het vermogen om structuren te bouwen en zo veiligheid te creëren- is nu onze grootste belemmering geworden. In een wereld waarin wij de dominante soort zijn, vormen wij zélf de bedreiging die we evolutionair nodig hebben om te kunnen blijven ontwikkelen en evolueren.
De paradox van veiligheid
Onze biologische ontwikkeling is uniek: als soort zijn we extreem afhankelijk in onze eerste levensjaren. Zonder langdurige bescherming zouden we niet overleven. Die diepe behoefte aan veiligheid -aan ordening, verzorging, begrenzing- heeft zich vertaald naar de manier waarop we onze samenlevingen hebben ingericht. Structuren, regels, systemen: allemaal bedoeld om houvast te bieden in een onvoorspelbare wereld.
Maar diezelfde structuren zijn nu onze gevangenis geworden. In een wereld die voortdurend verandert, houden ze ons vast in patronen die ooit functioneel waren, maar nu stagnatie veroorzaken. Onze evolutionaire reflex tot zelfbehoud werkt ons tegen: we proberen ons vast te klampen aan orde, in plaats van ons aan te passen aan chaos.
De interne vijand als noodzakelijkheid
Zolang een soort natuurlijke vijanden heeft buiten zichzelf, is er druk om te evolueren. Maar wij hebben de top bereikt. We zijn roofdieren zónder natuurlijke vijand geworden. En precies daardoor is de vijand intern geworden.
We zijn roofdier én prooi binnen onze eigen soort. Oorlogen, geweld, onderdrukking en misbruik zijn -hoe afschuwelijk ook- geen uitzonderingen, maar symptomen van een soort die zichzelf uitdaagt tot transformatie. Als er geen natuurlijke dreiging meer is, wordt onveiligheid van binnenuit gecreëerd, zodat we alsnog evolutie af kunnen dwingen.
Het ego als evolutionair residu
Het ego is een overlevingsmechanisme. Het leeft van afgescheidenheid, controle, competitie. In eerdere fases van menselijke ontwikkeling was dat nodig. Maar inmiddels vormt het ego een residu, een restant van een overlevingsfase die we moeten overstijgen. Of in iedergeval moeten leren transformeren zodat zijn kracht niet onze ondergang wordt.
Zolang ons ego onze soort aanstuurt, blijven we systemen bouwen die controle en veiligheid bieden aan enkelen, ten koste van velen. Maar in een evolutionair perspectief is overleving geen individuele strijd meer, maar een collectieve opdracht. Een mensheid niet onderworpen aan zijn ego is geen utopie, maar een noodzakelijke volgende stap. Want zonder ego is er geen behoefte aan macht. Geen geld als ruilmiddel voor veiligheid. Geen rigide structuren uit angst voor het onbekende. De enige overleving die dan telt, is die van het geheel.
Leren verdragen wat we zo lang vermeden
Om die stap te kunnen maken, moeten we het tegenovergestelde durven doen van wat ons evolutionair veilig hield. Niet méér veiligheid zoeken, maar onveiligheid leren verdragen. Niet alles onder controle brengen, maar onszelf leren dragen in de chaos die we met elkaar veroorzaken. Niet elkaar bevechten om te overleven, maar leren dat collectieve overleving alleen ontstaat wanneer het ego naar de achtergrond verschuift.
De nieuwe mens
Wij zijn niet sterker dan de aarde, deze vorm van arrogantie moeten we loslaten. De aarde brengt natuurkrachten die verdeeld over miljarden jaren hele dynastieën keer op keer uitgeroeid hebben. De enige reden waarom wij denken dat we de aarde kunnen slopen, is omdat we banger zijn voor de realiteit dat we onszelf zullen slopen ver voordat de aarde opgeeft. Omdat ons ego samen met ons bewustzijn te ver als individu ontwikkeld is. Maar wij zijn niet sterker dan elkaar. De enige manier waarop wij als soort kunnen voortbestaan, is door de innerlijke noodzaak tot controle (over elkaar) en veiligheid los te laten. Door te stoppen met het bouwen van muren en systemen uit angst. Door te leren dat onveiligheid geen vijand is, maar een poort. Een poort naar een nieuwe fase van menszijn waarin bewustzijn, verbondenheid en radicale gelijkwaardigheid ons kompas vormen.
Zolang we veiligheid voor onszelf blijven zoeken vanuit het ego, zullen we blijven vechten, vernietigen, en uitsterven.
Maar als we durven leven met open ogen in het niemandsland van onveiligheid, dan kunnen we een mensheid worden die zichzelf bevrijdt uit de tijdlijn. En de evolutie weer in eigen hand neemt, want het idealistisch bewustzijn is geen naïef utopisch concept. Het is een evolutionaire noodzaak om te leren overleven in de meest onmenselijke omstandigheden veroorzaakt door de mens zelf.
Erkenning voor mij als individu en mijn ego, als zandkorrel in de woestijn, doet er niet toe. Ik schrijf en deel mijn bewustzijnsperspectief omdat deze evolutionair noodzakelijk voelt om te delen.
APA-verwijzing:
Van Stratum, L. C. (2025). De mens heeft zichzelf evolutionair vastgezet in de tijdlijn, en is bezig zich te bevrijden: Een manifest voor de volgende stap in menselijk bewustzijn. Geraadpleegd op (datum), van https://eendeelvanjezelf.nl/het-idealistisch-bewustzijn/evolutionair-noodzakelijk/